Sprawca fałszywego oskarżenia

Sprawca fałszywego oskarżenia popełnia przestępstwo niezależnie od tego, jaki bieg został nadany sprawie, czy nastąpiło wszczęcie ścigania i czy fałszywie oskarżony został na tej podstawie skazany. Za fałszywe oskarżenie grozi grzywna, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2 (art. 234 k.k.).

Tworzenie fałszywych dowodów jest przestępstwem mającym na celu skierowanie postępowania karnego przeciwko określonej osobie i z tego względu jest podobne do fałszywego oskarżenia. Różni się od fałszywego oskarżenia tym, że sprawca nikogo nie oskarża i najczęściej wcale nie występuje osobiście

– oskarżają fabrykowane przez niego dowody. Istotne jest przy tym, żeby mogły one spowodować ściganie lub wzmocnić istniejące już podejrzenie. Podobny charakter ma zatajenie dowodów niewinności. Przestępstwo jest dokonane niezależnie od tego, czy dana osoba jest winna czy niewinna i czy sprawca chciałby spowodować wydanie wyroku skazującego czy uniewinniającego (art. 235 i 236 k.k.).

Poplecznictwo jest przestępstwem polegającym na celowym utrudnianiu postępowania karnego. Poplecznik utrudnia lub nawet udaremnia prowadzenie postępowania karnego, aby w ten sposób pomóc sprawcy przestępstwa uniknąć odpowiedzialności karnej. W szczególności poplecznictwa dopuszcza się ten, kto ukrywa sprawcę, zaciera ślady przestępstwa lub odbywa za skazanego karę. Poplecznictwo jest podobne do działania pomocnika, od którego różni się tym, że ma miejsce po dokonaniu przestępstwa. Za poplecznictwo grozi kara pozbawienia wolności do lat 5.

Nie podlega karze, kto ukrywa osobę najbliższą. Jeżeli poplecznik w innej formie udzielił pomocy osobie najbliższej (np. zniszczył dokumenty stanowiące dowód przestępstwa), sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary lub nawet odstąpić od jej wymierzenia.