SĄDY POLUBOWNE

Są to sądy szczególnego rodzaju, różniące się w sposób zasadniczy od omówionych już organów wymiaru sprawiedliwości. Nie mają one z reguły charakteru stałego i nie są sądami państwowymi (poza sądami polubownymi ad hoc istnieją jednak również sądy polubowne instytucjonalne, stałe.

Sądy polubowne mogą być powoływane na podstawie umowy stron w celu rozstrzygnięcia istniejącego między nimi sporu majątkowego lub w celu rozstrzygnięcia przyszłych sporów. Umowa, w której strony poddają swój spór rozstrzygnięciu sądu polubownego, nosi nazwę zapisu na sąd polubowny. Sąd polubowny nie może rozstrzygać spraw alimentacyjnych i spraw ze stosunku pracy. Sądy polubowne są szczególnie przydatne w sprawach gospodarczych.

Każda ze stron desygnuje jednego arbitra, ci zaś powołują superarbitra, który pełni funkcję przewodniczącego. W ten sposób dochodzi do uformowania sądu polubownego.

Interesującą cechą sądu polubownego jest to, że nie ma on obowiązku kierować się przepisami prawa. Rozstrzygnięcia mogą być oparte na zasadach słuszności, poczuciu sprawiedliwości itp.Wyroki sądu polubownego podlegają wykonaniu na równi z wyrokami sądów powszechnych w drodze egzekucji prowadzonej przez komornika.