Rodzaje kar

– pozbawienie wolności,

– ograniczenie wolności,

– grzywna.

Kara pozbawienia wolności trwa co najmniej miesiąc, najwyżej 15 lat. Wymierza się ją w pełnych miesiącach i pełnych latach. Odmianami tej kary

– traktowanymi przez kodeks karny jako odrębne kary zasadnicze – są:

– kara 25 lat pozbawienia wolności, b) kara dożywotniego pozbawienia wolności. Te szczególne rodzaje kary pozbawienia wolności mogą być przez sąd stosowane tylko wtedy, gdy przepis dotyczący popełnionego przestępstwa wyraźnie je przewiduje.

Wykonanie kary pozbawienia wolności ma na celu wykształcenie społecznie pożądanej postawy skazanego, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego i w ten sposób ma przeciwdziałać powrotowi sprawcy do przestępstwa.

Karę pozbawienia wolności wykonuje się w zakładach karnych, które dzielą się na: 1) zakłady karne dla młodocianych, 2) zakłady karne dla odbywających karę po raz pierwszy, 3) zakłady karne dla recydywistów penitencjarnych,

– zakłady karne dla odbywających karę aresztu wojskowego. Zakłady karne są organizowane jako zakłady typu zamkniętego, półotwartego i otwartego. Różnią się one stopniem zabezpieczenia, stopniem izolacji skazanych, a także zakresem ich praw i obowiązków. Kara powinna być wykonywana w sposób umożliwiający osiągnięcie jej resocjalizacyjnego celu, a zapobiegający pogłębianiu demoralizacji skazanego. Temu celowi służy klasyfikacja skazanych. Uwzględnia ona płeć, wiek, uprzednie odbywanie kary pozbawienia wolności, umyślność lub nieumyślność przestępstwa, wysokość pozostałej do odbycia kary pozbawienia wolności, stan zdrowia fizycznego i psychicznego oraz stopień demoralizacji i zagrożenia społecznego.

Nadzór nad legalnością i prawidłowością przebiegu kary pozbawienia wolności, podobnie jak wszelkich innych form pozbawienia wolności (np. zatrzymania, tymczasowego aresztowania), sprawuje sędzia penitencjarny.