Kompetencje Prezydenta

Poza wymienionymi wyżej, Prezydent ma cały szereg dalszych kompetencji, wśród których można wymienić stosowanie prawa łaski, nadawanie obywatelstwa polskiego, zarządzanie wyborów do Sejmu i Senatu, skracanie kadencji Sejmu i Senatu w przypadkach określonych w konstytucji, zarządzanie referendum, inicjatywę ustawodawczą, podpisywanie lub odmawianie podpisania ustaw, desygnowanie i powoływanie premiera, przyjmowanie dymisji rządu, powoływanie

sędziów, powoływanie pierwszego prezesa i prezesów Sądu Najwyższego, prezesów i wiceprezesów Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, wnioskowanie do Sejmu o powołanie prezesa Narodowego Banku Polskiego i in. Na podstawie ustaw i w celu ich wykonania Prezydent wydaje rozporządzenia i zarządzenia. Akty prawne Prezydenta do swej ważności – z wyjątkami przewidzianymi w ustawie – wymagają kontrasygnaty premiera lub właściwego ministra.

Przed upływem kadencji opróżnienie urzędu Prezydenta powodują następujące przyczyny: 1) śmierć, 2) zrzeczenie się urzędu, 3) uchwała Zgromadzenia Narodowego podjęta większością co najmniej 2/3 głosów w obecności połowy ogólnej liczby posłów i senatorów, uznająca trwałą niezdolność do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia, 4) złożenie z urzędu orzeczeniem Trybunału Stanu, 5) stwierdzenia nieważności wyboru. W razie opróżnienia urzędu Prezydenta, a także gdy Prezydent tymczasowo nie może sprawować urzędu, zastępuje go marszałek Sejmu, a w dalszej kolejności marszałek Senatu.

Za naruszenie konstytucji lub innych ustaw Prezydent może być pociągnięty do odpowiedzialności, jednakże tylko przed Trybunałem Stanu. O postawieniu Prezydenta w stan oskarżenia decyduje Zgromadzenie Narodowe. Z wnioskiem w tej sprawie musi wystąpić co najmniej 140 posłów i senatorów. Uchwała wymaga kwalifikowanej większości 2/3 głosów ogólnej liczby posłów i senatorów. Z chwilą postawienia Prezydenta w stan oskarżenia sprawowanie przez niego urzędu ulega zawieszeniu.