Monthly Archives Marzec 2014

Umowa na czas zastępstwa jest w swojej istocie umową na czas określony i zawierana jest na czas usprawiedliwionej nieobecności zastępowanego pracownika, tj. w czasie jego urlopu wypoczynkowego, wychowawczego, macierzyńskiego czy chorobowego. Stosuje się do niej zasady rozwiązywania umów za wypowiedzeniem i to bez względu na czas jej zawarcia (wypowiedzenie wynosi trzy dni robocze). Umowy w ten sposób zawarte nie podlegają zapisom art. 25′ kp., tj. kolejna umowa na zastępstwo nie staje się umową na czas nieokreślony.

Istotnym elementem Ustawy jest problem finansowania szkół i placówek. Za-gadnieniu temu poświęcony jest rozdział 7 Ustawy. Z zamieszczonych tam zapisów wynika, że przedszkola, szkoły i placówki publiczne zakładane i prowadzone przez ministrów i jednostki samorządu terytorialnego działająjako jednostki bądź zakłady budżetowe. W takim wypadku koszty działalności pokrywają z przychodów własnych oraz z dotacji przewidzianej na zadania oświatowe w budżecie JST. Dodatkowo przedszkola, szkoły i placówki publiczne będące jednostkami budżetowymi mogą tworzyć środki specjalne, a szkoły artystyczne czy placówki doskonalenia nauczycieli będące jednostkami budżetowymi mogą uzyskiwać środki finansowe z tytułu działalności usługowej, wydawniczej czy szkoleniowej, zasilając w ten sposób rachunek środków specjalnych.

Mimo szerokiej regulacji prawnej kodeks pracy nie obejmował wszystkich zakresów danej dziedziny życia społecznego, toteż obok niego pozostawały ustawy dotyczące ubezpieczeń społecznych, Państwowej Inspekcji Pracy, świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Najistotniejszym elementem mającym wpływ na niejednorodność prawa pracy było istnienie obok kodeksu pracy tzw. pragmatyk zawodowych czy służbowych. Te tzw. „Karty” w inny sposób niż kodeks regulowały stosunki pracy poszczególnych grup pracowników czy branż. Ze zrozumiałych względów tworzyły one wyłom w jednolitości stosowania i interpretacji prawa pracy. Wydarzenia lat 80. pociągnęły za sobą zmianę ustawodawstwa pracy. Wprowadzenie demokratycznego systemu politycznego oraz gospodarki rynkowej wymagało zmiany prawa pracy. Pojawiło się nieznane dotąd zjawisko – bezrobocie. Konieczność racjonalizacji zatrudnienia, rachunek ekonomiczny, którym zaczęły się kierować zakłady pracy, wywołał potrzebę wprowadzenia do prawa pracy nowej jakości. Początek dała ustawa z 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw. Uregulowała ona zwolnienia grupowe pracowników, co wymusiło również odpowiednie uregulowania prawne dotyczące zatrudnienia i bezrobocia, wpłynęło na kształt zbiorowego prawa pracy. Wyrazem tego stało się uchwalenie 23 maja 1991 r. trzech ustaw: o związkach zawodowych, o organizacjach pracodawców i o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. W roku 1994 ustawa nowelizująca kodeks pracy dała możliwość kształtowania zbiorowych stosunków pracy na podstawie układów zbiorowych, które stały się ważnym źródłem prawa.

Szkoła realizuje cele dydaktyczno-wychowawcze, jej filozofią jest osiąganie celów pedagogicznych z poszanowaniem prawa. Wbrew temu, co można by sądzić, łączność pedagogiki z prawem jest dosyć bliska, a system „odsyłań”, „powiązań” czy „włączeń” wyraźnie na to wskazuje. Współczesne ustawodawstwo, również polskie, uznaje zasadę pełnej odpowiedzialności za postępowanie i jego skutki bez względu na znajomość przepisów prawa. Nieznajomość prawa nie zwalnia od odpowiedzialności, a w przypadku ludzi pełniących funkcje kierownicze jest szczególnie naganna. Odpowiada się bowiem nie tylko za siebie, ale w dużym stopniu za innych. Niezgodna z prawem decyzja dyrektora, to nie tylko podważanie jego autorytetu, ale również element ryzyka dla tych, którzy decyzję taką realizują.

Zakres obowiązków i działalności dyrektorów szkół zależy od rozmiaru autonomii szkoły. Jako organ wykonawczy dyrektor szkoły wykonuje uchwały (Portugalia).

« Jako organ wykonawczy i koordynacyjny odpowiada za rozplanowanie godzin, podział na klasy i przydzielanie pomieszczeń. Ponadto stosuje przepisy i polecenia ministerstwa (Grecja), wykonuje postanowienia board of management (Irlandia), dba o wykonywanie poleceń ministerstwa i uchwał conseil d’administration (Francja).

W art. 9 Karta określa, kto może zajmować stanowisko nauczyciela. Może je zajmować osoba, która:

– 1) posiada wyższe wykształcenia z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym łub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje

– 2) przestrzega podstawowych zasad moralnych

– 3) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu (art. 9, ust. 1, pkt 1-3 Kn.).

Rada Administracyjna jest organem wykonawczym składającym się z 56 członków, z których połowę stanowią przedstawiciele rządów, a drugą połowę pracownicy i pracodawcy. Rada wybierana jest na trzyletnią kadencję przez Mię-dzynarodową Konferencję Pracy.

Międzynarodowe Biuro Pracy spełnia rolę stałego sekretariatu MOP. Na jego czele stoi Dyrektor Generalny powołany przez Radę Administracyjną.

– oceny programów kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli,

– wymagań kwalifikacyjnych do wykonywania zawodu nauczyciela,

– uwzględnienia w programach kształcenia i doskonalenia technologii infor-macyjnej, języków obcych, wiedzy o Europie,

– rozwoju zawodowego i systemu awansu w zawodzie nauczycielskim,

– poprawy warunków pracy nauczyciela.

Do tego dochodzą inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów (art. 42, ust. 2, pkt 2 Kn.) oraz zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zcm’odowym (art. 42, ust. 2, pkt 3 Kn.). Kilkuletnie doświadczenia wykazały, że stosowanie tzw. rozszerzonego pensum dydaktycznego (art. 42, ust. 2a i 4a), które pozwalało na rezygnację z godzin ponadwymiarowych, ze względów finansowych i oporu organów prowadzących, ma bardzo ograniczony wymiar. Szkoda, że ta ciekawa ustawowa inicjatywa nie jest powszechnie stosowana. Powszechnie natomiast stosuje się inne zapisy, np. dotyczące nauczyciela, który realizuje obowiązkowy wymiar zajęć w różnych okresach roku szkolnego, nie wyczerpując w niektórych obowiązującego tygodniowego wymiaru zajęć dydaktycznych. W związku z tym, zgodnie z praktykowaną zasadą, powinien nauczać w innym okresie większą liczbę godzin, a praca tak wykonana nie jest pracą w godzinach ponadwymiarowych.

Osobny, szósty rozdział Ustawy poświęcony jest zakładom kształcenia i placówkom doskonalenia nauczycieli. W celu kształcenia nauczycieli przedszkoli, szkół podstawowych, placówek oświatowo-wychowawczych oraz nauczycieli języków obcych tworzone są kolegia nauczycielskie i nauczycielskie kolegia języków obcych. Słuchaczem kolegium może być tylko osoba posiadająca świadectwo dojrzałości.

Zgodnie z art. 18 kp. postanowienia umów o pracę powinny być zgodne z przepisami prawa pracy. Zapisy w umowach, które są mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy, są nieważne. W kwestiach, o których milczy prawo pracy, strony mogą dowolnie kształtować warunki umowy, ale respektowane muszą być przepisy dotyczące czasu pracy i długości urlopu.

Wybór po publicznym ogłoszeniu konkursu na obsadzenie określonego urzędu dyrektora szkoły: – wybór na podstawie umiejętności i oceny (w Niemczech dokonywany przez Ministerstwa Kultury w landach i w zależności od landu przez gminy oraz gremia doradcze składające się z nauczycieli, rodziców i uczniów, w Austrii przez Ministerstwo Nauczania i Kultury lub biura rządów związkowych),