Monthly Archives Maj 2012

Prezydent jest głową państwa i – według słów konstytucji – najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej i gwarantem ciągłości władzy państwowej. Określając najogólniej jego kompetencje konstytucja stanowi, że Prezydent czuwa nad przestrzeganiem konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium.

Stosowanie prawa należy do tych pojęć, które wywołują nieporozumienia, jest ono bowiem często mieszane z przestrzeganiem prawa. Przez przestrzeganie prawa należy zaś rozumieć takie postępowanie obywateli i organów państwowych, które jest zgodne z obowiązującymi przepisami.

Stosowanie prawa polega na posługiwaniu się przez organy publiczne przepisami prawnymi jak instrumentami, służącymi do podejmowania decyzji. Stosowaniem prawa zajmują się tylko organy państwowe, zwłaszcza organy wymiaru sprawiedliwości i organy administracyjne, oraz organy samorządu terytorialnego.

Sejm składa się ze stałej liczby 460 posłów. Warto przypomnieć, że w tym zakresie mogą być stosowane różne systemy, na przykład Sejm przed wojną składał się również ze stałej liczby 444 posłów, natomiast przez kilka lat powojennych liczbę posłów określał stosunek: 1 poseł na 60.000 mieszkańców, była ona zatem zmienna.

Poseł ma dwa szczególne prawne przywileje, ściśle ze sobą związane: nietykalność i immunitet. Ich istota jest taka sama, jak w wypadku immunitetu dyplomatycznego i sędziowskiego, różnice dotyczą jedynie sposobu funkcjonowania i szczegółowego zakresu.

– normy bezwzględnie obowiązujące (imperatywne),

– normy względnie obowiązujące (dyspozytywne).

Normy imperatywne zawierają niepodważalny nakaz państwa, od wypełnienia którego nie można się uchylić. Osoba, do której norma bezwzględnie obowiązująca jest skierowana, zobowiązana jest tak się zachować, jak wskazuje norma. Każde odstępstwo od nakazanego sposobu postępowania jest naruszeniem prawa.

Kara jest to środek przymusu państwowego, stosowany przez sądy wobec sprawców przestępstwa i polegający na sprowadzeniu pewnej dolegliwości. Kara – niezależnie od celów, do osiągnięcia których zmierza – jest zawsze wyrazem społecznego potępienia przestępcy.

Sprowadzona przez karę dolegliwość polega na ogół na pozbawieniu sprawcy jakichś praw lub dóbr: wolności i związanych z nią przywilejów, określonych składników majątku itd.

Trzeba tu wyjaśnić, że na mocy umów między państwami członkowskimi osobne początkowo organy trzech Wspólnot zostały połączone. W ten sposób wymienione organy sprawują swoje funkcje w odniesieniu do wszystkich Wspólnot. Trzeba też dodać, że sporny jest charakter prawny stosunku między trzema Wspólnotami a Unią Europejską. Według jednego z poglądów utworzenie Unii Europejskiej oznacza połączenie istniejących osobno do chwili wejścia w życie Traktatu z Maastricht (1.11.1993 r.) Wspólnot, tzn. EWG (WE), EWWiS i EWEA

Okolicznościami wyłączającymi odpowiedzialność karną są te wszystkie okoliczności, które powodują, że popełniony czyn przestępny nie pociąga za sobą wymierzenia sprawcy kary. Przyczyny tego są zróżnicowane.

W jednych przypadkach powodem jest psychiczny stan sprawcy, nie pozwalający mu pojąć znaczenia popełnianego czynu lub też uzasadnione przekonanie, iż dany postępek jest nieszkodliwy i słuszny. Wówczas popełnione czyny charakteryzują się pełną społeczną szkodliwością, ale ukaranie sprawców byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami sprawiedliwości, ze świadomością prawną społeczeństwa. Sprawcy nie ponoszą bowiem winy za swoje czyny.

Nazwą tą kodeks karny obejmuje grupę przestępstw odnoszących się, ogólnie rzecz biorąc, do działalności gospodarczej. Przestępstwa te, o bardzo zróżnicowanym charakterze, mają tę wspólną cechę, że zakłócają prawidłowy przebieg procesów gospodarczych. Niżej mowa jest o kilku z nich.

Wyrządzenie znacznej szkody majątkowej osobie fizycznej, prawnej lub innej jednostce organizacyjnej przez osobę, która na podstawie umowy albo z mocy przepisów prawnych lub decyzji właściwego organu, miała się zajmować jej sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą (np. członek zarządu spółki, makler) – wskutek nadużycia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków. Do znamion przestępstwa należy więc wyrządzenie znacznej szkody, a także przyczyna jej wyrządzenia, którą jest przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków przez sprawcę. Kwalifikowanymi odmianami przestępstwa są wyrządzenie szkody w celu osiągnięcia korzyści majątkowej oraz wyrządzenie szkody w wielkich rozmiarach. Za przestępstwo grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, a za jego kwalifikowane odmiany do 8 i 10 lat (art. 296 k.k.).

Poprzednio omówione zostały stosunki prawne, owe nawiązujące się i rozwiązujące międzyludzkie więzi, które tym się spośród innych wyróżniają, że są uregulowane przez prawo. Z kolei nasuwa się pytanie, co powoduje nawiązywanie i likwidowanie stosunków prawnych oraz różne przemiany, jakie w nich zachodzą.

W pewnych przypadkach, dość rzadkich jednak, stosunek prawny powstaje w chwili wejścia w życie aktu prawnego (np. ustawy), ustanawiającego prawa i obowiązki będące treścią stosunku prawnego. Na przykład sam fakt wydania ustawy regulującej wzajemne zależności między ministrami kreuje między nimi oznaczone stosunki prawne. Wejście w życie konstytucji, a w szczególności przepisów o obowiązkach obywatelskich, powoduje samo przez się nawiązanie między państwem a obywatelem stosunków prawnych o określonej treści.

Poglądy na praworządność nie są jednolite. Według jednych autorów prawo-rządność to pewna metoda kierowania społeczeństwem. Inni twierdzą, że jest to określona funkcja. Według jeszcze innych praworządność należy rozumieć jako pewną zasadę ustrojową, tak ważną, że często znajduje ona wyraz w konstytucji. Przytoczona niżej definicja jest więc tylko jedną z możliwych do przyjęcia.

Kolizja przepisów prawnych w przestrzeni to ta kolizja, do której dochodzi między przepisami obowiązującymi w różnych miejscach. Do kolizji w przestrzeni może dojść.

– między przepisami obowiązującymi w różnych dzielnicach kraju,

– między przepisami różnych państw.

Do kolizji między przepisami dzielnicowymi może dojść tylko wtedy, gdy bądź całe prawo, bądź poszczególne jego dziedziny nie są w państwie zunifikowane i każda dzielnica ma własne prawodawstwo. Tak było w Polsce w okresie międzywojennym na różnych terenach obowiązywały różne systemy prawa. W tej sytuacji poznański kupiec, który sprzedawał towary odbiorcy w Krakowie, spotykał się z takimi samymi zagadnieniami prawnymi, jakie występują w handlu międzynarodowym. Obecnie prawo polskie jest ujednolicone i do takich kolizji nie dochodzi.

Senat jest drugą obok Sejmu izbą parlamentu. W skład Senatu wchodzi 100 senatorów. Senat odgrywa znaczącą rolę w procesie legislacyjnym, tzn. procesie stanowienia prawa, aczkolwiek nie ma w nim głosu decydującego. Uprawnienia Senatu w tej dziedzinie zapewniają mu wpływ na treść uchwalanych ustaw, a nawet mogą pozwolić na zablokowanie uchwalonej przez Sejm ustawy. Zakres możliwości Senatu w tej dziedzinie związany jest z układem sil politycznych w Sejmie.