Rozkaz przełożonego

Rozkaz ma szczególne znaczenie w wojsku, a także w rozmaitych formacjach paramilitarnych, jak policja, straż graniczna itp., ze względu na obowiązującą tam dyscyplinę.

Sprawa przestępstwa na rozkaz doznała wyraźnego uregulowania w części wojskowej kodeksu karnego. Art. 318 k.k. stanowi: „Nie popełnia przestępstwa żołnierz, który dopuszcza się czynu zabronionego, będącego wykonaniem rozkazu, chyba że wykonując rozkaz umyślnie popełnia przestępstwo”.

Zgodniem z tym przepisem, żołnierz, który zdaje sobie sprawę, że rozkazano mu popełnić czyn zabroniony, powinien odmówić wykonania takiego rozkazu, w przeciwnym bowiem razie naraża się na odpowiedzialność karną. W przypadku, gdy nie można mu przypisać winy umyślnej, odpowiedzialność ponosi tylko osoba, która wydała rozkaz. Tak więc, tylko w tej ostatniej sytuacji działanie na rozkaz jest okolicznością wyłączającą bezprawność czynu.